ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Η ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ

Η ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ

Στο βιβλίο αυτό προβάλλονται τα ιδεώδη του ελληνικού πολιτισμού. Η ελληνική ιστορία χωρίζεται στην προϊστορική: από την παλαιολιθική εποχή ως την 6η χιλιετία π.Χ.(νεολιθική εποχή), στην αρχαία: από την 6η χιλιετία π.Χ. ως το 330 μ.Χ. (η ημερομηνία ίδρυσης της Κωνσταντινούπολης), στη μεσαιωνική: από το 330 μ.Χ. ως το 1453 μ.Χ. (η ημερομηνία της αλώσεως της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους) και στη σύγχρονη: από το 1453 μ.Χ. μέχρι σήμερα. Στη μεσαιωνική ιστορία θα μπορούσε να γίνει εκτενής αναφορά στην Ελλάδα, ως Βυζάντιο τότε.

Το Βυζάντιο ήταν μέχρι το 1453 μ.Χ. η ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία η οποία ιδρύθηκε το 330 μ.Χ. από τον Ρωμαίο αιμοβόρο αυτοκράτορα Φλάβιο Βαλέριο Κωνσταντίνο (285 - 337) ο οποίος ίδρυσε την Κωνσταντινούπολη στην θέση της αρχαιοελληνικής αποικίας Βυζάντιο (ιδρύθηκε το πρώτο μισό του 7ου αιώνα π.Χ. από τα Μέγαρα, με οικιστή τον Βύζαντα). Ο Κωνσταντίνος, παρά τα τεράστια εγκλήματά του (μάλιστα ήταν ο πρώτος που ίδρυσε μυστική αστυνομία στη Ρώμη), αγιοποιήθηκε επειδή νομιμοποίησε τον χριστιανισμό που οδήγησε το Βυζάντιο στην θεοκρατία (με φυσικά ανώτερο ιερέα τον αυτοκράτορα - όπως και στην αρχαία Ρώμη με τον Καίσαρα - θεό). Οι παπάδες στην Ελλάδα θεωρούν το Βυζάντιο ελληνικό, ξεχνώντας τους Αύγουστους - Καίσαρες αυτοκράτορες, τον ρωμαϊκό τρόπο διοίκησης και τα ρωμαϊκά πρότυπα σε όλες τις εκφάνσεις του κράτους, ακόμα και στην κοινωνική διαστρωμάτωση.

Οι Οθωμανοί βάρβαροι που κατέλαβαν το Βυζάντιο το 1453 ορθώς αποκαλούσαν τους Έλληνες ``ρωμιούς΄΄ (=Ρωμαίους), αφού το Βυζάντιο ήταν η ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία, η Κωνσταντινούπολη ήταν η Νέα Ρώμη, η νέα πρωτεύουσα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, και όταν η Ρώμη κατακτήθηκε από τους Γότθους (βαρβαρικός γερμανικός λαός) το 476 μ.Χ. (με την ανάρρηση του Γότθου βαρβάρου Θεοδώριχου στον θρόνο της Ιταλίας), το Βυζάντιο παρέμεινε ρωμαϊκό κράτος και μάλιστα θεοκρατικό, μέχρι την άλωση της Κωνσταντινούπολης την οποία, πέρα από τους Τούρκους, πολιόρκησαν όλοι οι βαρβαρικοί λαοί της Ευρώπης, ακόμα και οι Σέρβοι! Οι Λατίνοι σταυροφόροι λεηλάτησαν την Κωνσταντινούπολη, κατά την 4η σταυροφορία (1202 - 1204) με αρχηγό τον Βαλδουίνο της Φλάνδρας (περιοχή κυρίως του Βελγίου, και της Γαλλίας), και κατέλαβαν τα βυζαντινά εδάφη, οπότε και άρχισε η περίοδος της φραγκοκρατίας στην Ελλάδα (13ος - 16ος αιώνας μ.Χ.). Την Κύπρο την κατέλαβαν οι αιμοβόροι Άγγλοι σταυροφόροι το 1191, με αρχηγό τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο.

Είναι γεγονός ότι το Βυζάντιο δημιούργησε έναν θαυμαστό πολιτισμό, με περισσότερο θρησκευτικό προσανατολισμό. Πρωτεύουσα του Βυζαντίου ήταν η Κωνσταντινούπολη, αν και η ίδια η Κωνσταντινούπολη λεγόταν Βυζάντιο! Η βυζαντινή τέχνη αφορά καταπληκτικά έργα. Γνωστές είναι οι βυζαντινές εκκλησίες που είναι λιτές, σε αντίθεση με το τεράστιο μέγεθος και τον πλούτο των εκκλησιών άλλων θρησκειών που θυμίζουν την υπερβολή των ανατολίτικων λαών στην αρχιτεκτονική και γενικά την τέχνη στα αρχαία χρόνια. Οι βυζαντινές εκκλησίες εμπεριέχουν το αρχαιοελληνικό στοιχείο του μέτρου στην τέχνη, χωρίς να σημαίνει ότι το έργο δεν παύει να είναι αριστούργημα.

Δείγμα της βυζαντινής αρχιτεκτονικής είναι ο περίφημος ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη. Η Αγία Σοφία κτίστηκε τον 6ο αιώνα μ.Χ. από τους μεγάλους αρχιτέκτονες: Ανθέμιο και Ισίδωρο και αποτελεί παγκόσμιο αρχιτεκτονικό θαύμα. Όμως, το Βυζάντιο ήταν ένα θεοκρατούμενο χριστιανικό κράτος, με ρωμαϊκά πρότυπα διοίκησης, νομοθεσίας και κοινωνικών διαστρωματώσεων. Επίσης, υπήρχε και το ρωμαϊκό πρότυπο του αυτοκράτορα - εκπροσώπου του Θεού, δηλαδή του αρχιερέα - ενίοτε και Αγίου ... αυτοκράτορα. Κάτι σαν τον Ποντίφικα! Η διαφορά ήταν ότι υπήρχε η αυτοκράτειρα!!!

Τα μοναστήρια είχαν τεράστιες περιουσίες (και ακόμα έχουν στην Ελλάδα) και ο θρησκευτικός φανατισμός οδήγησε αρχικά στην δίωξη των εθνικών (των απίστων που αποκαλούσαν ειδωλολάτρες) και σε ανούσιες θρησκευτικές διαμάχες ανάμεσα στους εικονολάτρες (λάτρευαν τις θρησκευτικές εικόνες) και στους εικονομάχους (αντιμάχονταν την λατρεία των εικόνων). Τουλάχιστον, η βυζαντινή εκκλησία δεν έπραξε τα εγκλήματα της καθολικής εκκλησίας όπως ήταν για παράδειγμα το γεγονός ότι οι τρελές γυναίκες καίγονταν ως μάγισσες. Ομοίως οδηγούνταν στην πυρά οι ``δαιμονισμένοι΄΄, αλλά και οι άπιστοι. Επίσης, από την καθολική εκκλησία έγιναν οι ληστρικές σταυροφορίες στα Ιεροσόλυμα και στην Κωνσταντινούπολη.

Επιστρέφοντας στο Βυζάντιο, στην βασιλική αυλή - κατά τα ρωμαϊκά πρότυπα - επικρατούσαν οι ίντριγκες και η ηθική σήψη. Σε διώξεις κατά των εθνικών (απίστων) και σε καταστροφές μνημείων της αρχαίας Ελλάδας προχώρησε ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος ο Α΄ (347 - 395) ο οποίος επέβαλε  τον χριστιανισμό ως επίσημη θρησκεία, κατήργησε τους ολυμπιακούς αγώνες και χώρισε την ρωμαϊκή αυτοκρατορία σε ανατολική και δυτική. Η ανατολική μετετράπη σε (ελληνική) βυζαντινή αυτοκρατορία, ενώ η δυτική της Ρώμης κατελήφθη από βαρβαρικούς γερμανικούς λαούς: τους Βανδάλους της Καρχηδόνας που το 455 π.Χ. προχώρησαν στον βανδαλισμό της Ρώμης, και τους Οστρογότθους που κατέλαβαν την Ιταλία το 476 με τον Θεοδώριχο ο οποίος έγινε ο νέος βασιλιάς της Ιταλίας. Το 568 την Ιταλία κατέλαβαν οι Λογγοβάρδοι ή αλλιώς Λομβαρδοί (βαρβαρικός γερμανικός λαός), ως το 774 οπότε ήλθε ο βασιλιάς των Φράγκων (βαρβαρικός γερμανικός λαός) Κάρολος ο Μέγας, γνωστός και ως Καρλομάγνος, και με την στέψη του το 800 γεννήθηκε η Αγία (...) Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

Επιστρέφοντας στον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Θεοδόσιο τον Α΄, είναι γεγονός ότι κατεδίωξε τους εθνικούς (ειδωλολάτρες) και κατέστρεψε αρχαιοελληνικά μνημεία όπως το Σεράπιο στην Αλεξάνδρεια. Το Σεράπιο ήταν ναός αφιερωμένος στον αιγυπτιακό θεό Σέραπις και περιλάμβανε την περίφημη βιβλιοθήκη των Πτολεμαίων (ελληνική δυναστεία που κυβέρνησε την Αίγυπτο από το 304 π.Χ. με τον Πτολεμαίο τον Α΄, ως το 30 π.Χ. με την Κλεοπάτρα). Επίσης, όταν το 390 οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης διαμαρτυρήθηκαν για την βαριά φορολογία και εξεγέρθησαν σκοτώνοντας μερικούς αξιωματικούς του αυτοκράτορα, τότε ο Θεοδόσιος έστειλε τους Γότθους (βαρβαρική γερμανική φυλή) που κατέσφαξαν 15000 Θεσσαλονικείς...

Γενικά, στο Βυζάντιο έγιναν πολλές διώξεις και εκτελέσεις των μη χριστιανών, καθώς και καταστροφές των αρχαιοελληνικών μνημείων. Το αστείο είναι ότι ανάμεσα στους εθνικούς συγκαταλεγόταν και η περίφημη Αθηναΐδα ή Ευδοκία (γνωστή ποιήτρια), σύζυγος του Θεοδοσίου του Β΄ (αυτοκράτορας του Βυζαντίου για το διάστημα 408 - 450) ο οποίος εξολόθρευσε τους εθνικούς!!! Ο αυτοκράτορας Φλάβιος Ιουστινιανός ο Μέγας (483 - 567) προσπάθησε να ανασυστήσει την ενιαία ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Ο (Αύγουστος) Ιουστινιανός ο Α΄ ήταν ιλλυρικής καταγωγής. Το πραγματικό του όνομα ήταν Πέτρους Σαμπάτιους και γεννήθηκε στην περιοχή της Δαρδανίας - στη σημερινή Σερβία. Η Δαρδανία ήταν περιοχή μεταξύ της Μοισίας (αντιστοιχούσε περίπου στη σημερινή Βουλγαρία και στην αρχαία Θράκη) και της Μακεδονίας που κατοικήθηκε από τους Δαρδάνους, κατά τη ρωμαϊκή εποχή. Ο Ιουστινιανός έκανε πολλά εγκλήματα. Ως αυτοκράτορας προχώρησε σε διώξεις κατά των εθνικών και κατέστρεψε πολλά αρχαιοελληνικά μνημεία. Το 529 έκλεισε την φιλοσοφική σχολή των Αθηνών. Η σύζυγος του Ιουστινιανού ήταν η Θεοδώρα. Η Θεοδώρα την οποία ερωτεύτηκε ο αυτοκράτορας ήταν ηθοποιός σε τσίρκο!!! Δεν πρέπει να την συγχέουμε με την αυτοκράτειρα Θεοδώρα, σύζυγο του αυτοκράτορα (για το διάστημα 829 - 842) Θεόφιλου, που κυβέρνησε μόνη της το διάστημα 842 - 856 και η οποία αγιοποιήθηκε.

Το 532 έγινε στην Κωνσταντινούπολη η ``στάση του Νίκα΄΄. Ήταν εξέγερση του λαού με αίτημα την ανάκληση των άδικων νόμων και μέτρων που είχε επιβάλλει ο Ιουστινιανός και την παραίτηση των μεταρρυθμιστών: του Ιωάννη Καππαδόκη και του νομομαθή Τριβωνιανού. Στην εξέγερση πρωτοστάτησαν οι παρατάξεις του ιπποδρόμου (κάτι σαν τα σημερινά πολιτικά κόμματα) και συγκεκριμένα οι Πράσινοι (χριστιανοί μονοφυσίτες που εξέφραζαν τα κατώτερα λαϊκά στρώματα) και οι Βενετοί (χριστιανοί ορθόδοξοι που εξέφραζαν τις - ανώτερες κοινωνικές τάξεις). Ο Ιουστινιανός φοβήθηκε και σκέφτηκε να εγκαταλείψει την Κωνσταντινούπολη, αλλά άλλαξε γνώμη όταν η γυναίκα του δήλωσε πως αν έφευγε, τότε θα έμενε η ίδια να αντιμετωπίσει την εξέγερση! Τελικά ο Ιουστινιανός κατέστειλε την στάση στέλνοντας τον στρατηγό του Βελισάριο ο οποίος με τον στρατό του έσφαξε 40000 (!) διαδηλωτές. Σχετικά με την Θεοδώρα, αξίζει να σημειωθεί πως οι απόψεις της συνέκλιναν με αυτές του μονοφυσιτισμού (αίρεση που δέχεται μόνον την θεία φύση του Χριστού) τον οποίον με μεγάλο μίσος εδίωξε ο σύζυγός της.

Τον 11ο αιώνα αυτοκράτειρα του Βυζαντίου ήταν η Ευδοκία η Μακρεμβολίτισσα. Ο σύζυγός της και αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Ι΄ ο Δούκας - πριν πεθάνει και της παραδώσει τον θρόνο το 1067 - την υποχρέωσε να υπογράψει ότι δεν θα παντρευόταν ποτέ, ούτως ώστε ο θρόνος να περνούσε σε έναν από τους υιούς του. Παρά ταύτα, η Ευδοκία παντρεύτηκε τον στρατηγό Ρωμανό Δ΄ τον Διογένη ο οποίος το 1068 έγινε αυτοκράτορας. Το 1071 ο Ρωμανός σε εκστρατεία του κατά των Τούρκων ηττήθηκε στο Μαντζικέρτ και ο ίδιος συνελήφθη από τον σουλτάνο Αλή Αρσλάν και μόνον έπειτα από καταβολή υπέρογκων λύτρων αφέθη ελεύθερος. Όμως, όταν επέστρεψε στο Βυζάντιο οι αυλικοί, στα πλαίσια συνωμοσίας στην οποία συμμετείχε και η γυναίκα του Ευδοκία (!), ανακήρυξαν αυτοκράτορα τον πρωτότοκο υιό του Κωνσταντίνου Δούκα, Μιχαήλ, και κήρυξαν τον ίδιο έκπτωτο. Τελικά ο Ρωμανός συνελήφθη, βασανίστηκε και πέθανε από τα τραύματά του ένα χρόνο μετά, σε μοναστήρι. Ο Μιχαήλ ο Παραπινάκιος κυβέρνησε το Βυζάντιο ως το 1078. Η Ευδοκία, μετά την ανάδειξη του υιού της σε αυτοκράτορα, έγινε καλόγρια σε μοναστήρι στον Βόσπορο όπου έγραψε πολλά ποιήματα!

Ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου ήταν ο Κωνσταντίνος ο ΙΑ΄ ο Παλαιολόγος (αυτοκράτορας για το διάστημα 1448 - 1453) ο οποίος αντιμετώπισε τις βαρβαρικές ορδές των Τούρκων και έπεσε και ο ίδιος στην άλωση της Πόλης (1453). Όταν ο Μωάμεθ ο Πορθητής πολιορκούσε την Κωνσταντινούπολη, υπήρχαν έντονες έριδες στην πολιορκούμενη Πόλη μεταξύ αυτών που ήταν υπέρ της αποδοχής βοήθειας από τον Πάπα και αυτών που προτιμούσαν την σκλαβιά των Τούρκων, παρά την βοήθεια της καθολικής εκκλησίας (λες και η ελληνική ορθόδοξη εκκλησία δεν ήταν χριστιανική). Ακόμα και οι 5000 Ιταλοί που υπερασπίστηκαν την Πόλη ήταν μισθοφόροι, ενώ η βοήθεια με πλοία από την Κρήτη δεν έφθασε. Ένας θεός ξέρει αν το ιερατείο και τα μοναστήρια πραγματικά προσέφεραν την  περιουσία τους(υπήρχαν ολόκληρα συγκροτήματα από μοναστήρια και εκκλησίες στο Άγιο Όρος, στα Μετέωρα και στον Μυστρά) στον αγώνα κατά των Οθωμανών.

Η ανοησία των Βυζαντινών και η γενικευμένη διαφθορά, τόσο της αυλής, όσο και του βυζαντινού κράτους γενικότερα, καθώς και οι εμφύλιες διαμάχες των στρατιωτικών ήταν - πέρα από τις στρατιές των Τούρκων - ο κύριος παράγοντας που έπεσε η Κωνσταντινούπολη, έπειτα από πολιορκία από τον Απρίλη ως την 29η Μαΐου του 1453 μ.Χ. Οι Τούρκοι μπήκαν στην Πόλη από την ``κερκόπορτα΄΄ (αφύλακτη μικρή πύλη στο τείχος της Κωνσταντινούπολης) την οποία πιθανώς κάποιος εκ των έσω τους την υπέδειξε... Σημειώνεται ότι στην άλωση της Πόλης οι Τούρκοι έσφαξαν τον κόσμο που είχε καταφύγει στην Αγία Σοφία και γενικά κατέσφαξαν τους αμάχους. Δυστυχώς, οι Τούρκοι - μετά την κατάληψη της Πόλης - μετέτρεψαν την Αγία Σοφία σε τζαμί και έχτισαν μιναρέδες! Επιπρόσθετα, οι Τούρκοι μετονόμασαν την Κωνσταντινούπολη σε Ινσταμπούλ και έκαναν πολλούς διωγμούς στους εκεί Έλληνες, ακόμα και τον 20ο αιώνα: το 1955 και το 1964.

Το Βυζάντιο ήταν αρχαιοελληνική αποικία των Μεγάρων που ιδρύθηκε, στην θέση της μετέπειτα Κωνσταντινούπολης, το πρώτο μισό του 7ου αιώνα π.Χ. και πήρε το όνομά της προς τιμήν του οικιστή της, Βύζαντα. Πάντως, αξίζει να σημειωθεί πως ακόμα και η λέξη Ινσταμπούλ είναι ελληνική! Προέρχεται από την ελληνική φράση ``εις την Πόλη΄΄! Άραγε αυτό το γνωρίζουν οι Τούρκοι; Μάλλον όχι, γιατί τότε θα έσπευδαν να αλλάξουν το όνομά της. Αυτό έκαναν και το 2001 με την αφαίρεση κάθε ελληνικής λέξης από τουρκικές επιγραφές και πινακίδες, την στιγμή που τα παράλια της Μ. Ασίας είχαν αποικηθεί από τους αρχαίους Έλληνες και το ελληνικό στοιχείο υπάρχει εκεί μέχρι σήμερα! Ο γράφων αναρωτιέται τι λένε οι Τούρκοι για αυτά τα μέρη στους τουρίστες; Ότι τα αρχαιοελληνικά μνημεία είναι δικά τους; Ειπώθηκε πριν ότι οι Τούρκοι ήλθαν, ως βαρβαρική φυλή, τον 13ο αιώνα μ.Χ. και κατέκτησαν πολλές περιοχές.

Επιστρέφοντας στο Βυζάντιο, στον τομέα της τέχνης εντάσσεται και η βυζαντινή μουσική που είναι θαυμάσια και πολύ λυρική. Διαπνέεται από ένα θρησκευτικό συναίσθημα όπως και η βυζαντινή τέχνη γενικότερα. Γνωστό κέντρο του Βυζαντίου ήταν και ο Μυστράς (κοντά στην Σπάρτη) με τα κάστρα και τις θαυμάσιες εκκλησίες στις οποίες υπάρχει και το σύμβολο του Βυζαντίου, ο δικέφαλος αετός. Έχει προαναφερθεί ότι ο αετός ήταν το σύμβολο του Δία στην αρχαία Ελλάδα Το Βυζάντιο επέκτεινε τους ορίζοντές του και στα γειτονικά κράτη και μετέδωσε τον πολιτισμό (τέχνες, γράμματα, αλφάβητο) και την θρησκεία του στους σλαβικούς λαούς (στα Βαλκάνια και στη Ρωσία), στον Πόντο και στην Αρμενία.

Στη νεότερη Ελλάδα, ο πολιτισμός αρχίζει ουσιαστικά μετά την απελευθέρωση της χώρας με την επανάσταση του 1821 εναντίον της τουρκικής σκλαβιάς που κράτησε 400 χρόνια. Ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδος ήταν ο Ιωάννης Καποδίστριας (1776 - 1831) που κυβέρνησε την χώρα από το 1827, ως την δολοφονία του το 1831. Αρχικά πρωτεύουσα της Ελλάδος ήταν το Ναύπλιο και αργότερα έγινε η Αθήνα. Δυστυχώς, πολύ πρώιμα άρχισαν οι επεμβάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων που έφεραν στην χώρα τον Βαυαρό βασιλιά Όθωνα που κυβέρνησε την χώρα από το 1832 ως το 1862. Έκτοτε, οι επεμβάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων, με ξενόφερτους βασιλιάδες μέχρι το 1973 (με τελευταίο βασιλιά τον Κωνσταντίνο Β΄ Γκλίγκσμπουργκ, η οικογένεια του οποίου ήταν από πρωσικό ή δανικό δουκικό οίκο) και επιρροές σε πολιτικά πρόσωπα, συνεχίστηκαν και ακόμα συνεχίζονται.

Σχετικά με τον νεότερο πολιτισμό της Ελλάδος, τον 20ο αιώνα ήταν πρωτοπόρος σε όλους τους τομείς και συνεχίζει να είναι σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό. Τεράστια είναι η ανάπτυξη της λογοτεχνίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι μπορεί να γράψει κάποιος ένα ολόκληρο βιβλίο αναλύοντας τα βαθύτερα νοήματα που περιέχει ένα μόνο ποίημα ή μια πεζογραφία κάποιου από τους δεκάδες Έλληνες λογοτέχνες. Στον τομέα της ποίησης η Ελλάδα έχει να επιδείξει δεκάδες ποιητές. Μερικά παραδείγματα είναι ο Κωστής Παλαμάς, ο Κώστας Καρυωτάκης, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, ο Διονύσιος Σολωμός, ο Ιωάννης Γρυπάρης, ο υπερρεαλιστής ποιητής Ανδρέας Εμπειρίκος, ο Άγγελος Σικελιανός που ήταν και πεζογράφος, ο υπερρεαλιστής ποιητής και ζωγράφος Νίκος Εγγονόπουλος, ο Ανδρέας Κάλβος, ο Κωνσταντίνος Καβάφης κ. α. Η Ελλάδα ανέδειξε και δυο νομπελίστες ποιητές: τον Οδυσσέα Ελύτη (1911 - 1996) και τον Γεώργιο Σεφέρη (1900 - 1971).

Στην πεζογραφία, δεκάδες πάλι ήταν οι εκπρόσωποι όπως ο Ηλίας Βενέζης, ο Νικηφόρος Βρεττάκος, ο Κώστας Βάρναλης που έγραψε και ποίηση, η Πηνελόπη Δέλτα, η Διδώ Σωτηρίου, ο Αργύρης Εφταλιώτης, ο Γρηγόριος Ξενόπουλος, ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης, ο Στράτης Μυριβήλης, ο Γεώργιος Θεοτοκάς, ο Μανόλης Αναγνωστάκης, ο Νίκος Καζαντζάκης κ. α. Ο Νίκος Καζαντζάκης (1883 - 1957) μαζί με τον καθηγητή Ιωάννη Κακριδή (1901 - 1992) μετέφρασαν τον Όμηρο. Ο Νίκος Καζαντζάκης έγραψε, εκτός των άλλων, το φιλοσοφικό βιβλίο ``Ασκητική΄΄ και το γνωστό βιβλίο ``Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά΄΄. Στον τομέα της φιλοσοφίας η Ελλάδα έχει πολλούς εκπροσώπους όπως τον Ευάγγελο Παπανούτσο (1900 - 1982), τον Βασίλειο Τατάκη (1897 - 1986), τον θαυμάσιο καθηγητή - θεολόγο και φιλόσοφο - Χρήστο Γιανναρά (γενν. 1935), τον Κορνήλιο Καστοριάδη στην πολιτική φιλοσοφία, τον καθηγητή Θεοδόσιο Πελεγρίνη, τον Ευάγγελο Ρούσσο, τον Κυριάκο Κατσιμάνη κ. α.

Στην Ελλάδα έζησαν και μεγάλοι ηθοποιοί όπως η Κυβέλη (1888 - 1978), ο Αλέξης Μινωτής (1900 - 1990), ο Μάνος Κατράκης (1908 - 1984), ο Αιμίλιος Βεάκης (1884 - 1951), η Έλλη Λαμπέτη (1926 - 1983), η Μαρίκα Κοτοπούλη (1887 - 1954), η Άννα Συνοδινού (γενν. 1927), ο Δημήτρης Χορν κ. α. Στη σκηνοθεσία, από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες ήταν ο Κάρολος Κουν (1908 - 1987). Όλοι οι παραπάνω διακρίθηκαν και στο θέατρο οι νεότεροι μεγάλοι ηθοποιοί είναι δεκάδες. Γνωστοί, για την διεθνή τους καριέρα, ηθοποιοί στον χώρο της τραγωδίας στην Επίδαυρο. Στον κινηματογράφο και είναι η Ειρήνη Παπά (γενν. 1925), η Μελίνα Μερκούρη (1920 - 1994), η Δέσπω Διαμαντίδου, ο Γιώργος Χωραφάς και ο Σπύρος Φωκάς. Τιμημένος με τον χρυσό Φοίνικα στο φεστιβάλ των Καννών είναι ο σκηνοθέτης Θεόδωρος Αγγελόπουλος (γενν. 1936). Γνωστός Έλληνας σκηνοθέτης με καριέρα στο Χόλιγουντ είναι ο Ηλίας Καζάν (γενν. 1909).

Στην γλυπτική υπάρχουν επίσης θαυμάσιοι εκπρόσωποι όπως ο Αθανάσιος Απάρτης (1899 - 1972), ο Γεώργιος Καστριώτης (1899 - 1969), ο Δημήτριος Φιλοππότης (1839 - 1919) και πολλοί άλλοι. Στην ζωγραφική, καταπληκτικά είναι τα έργα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου ή Ελ Γκρέκο (1541 - 1614) που γεννήθηκε στην Κρήτη και ήκμασε στην Ισπανία, του Παναγιώτη Δοξαρά (1662 - 1729), του Σπυρίδωνα Βικάτου (1878 - 1960), του Νικολάου Λύτρα (1885 - 1927), του Γεώργιου Ιακωβίδη (1853 - 1932), του Κωνσταντίνου Παρθένη (1878 - 1967), του Γιάννη Σπυρόπουλου (1912 - 1990) στην αφηρημένη τέχνη, του Γιώργου Σικελιώτη (1917 - 1984) που ασχολήθηκε και με την χαρακτική, του Γιάννη Τσαρούχη (1910 - 1989) που ασχολήθηκε και με την σκηνογραφία, του Νικολάου Χατζηκυριάκου Γκίκα (1906 - 1994), του Γιάννη Μόραλη (γενν. 1916), του Αλέκου Φασιανού (γενν. 1935), του Δημήτρη Μυταρά (γενν. 1934), του καθηγητή Ευθυμίου Βαρλάμη με τα θαυμάσια έργα του που απεικονίζουν τον Μέγα Αλέξανδρο κ.α.

Στη μουσική υπάρχουν δεκάδες εκπρόσωποι που τίμησαν και τιμούν την Ελλάδα. Η Ελλάδα έχει τους καλύτερους μουσικούς στον κόσμο και συγκεκριμένα τον Δημήτρη Σγούρο (γενν. 1969) στο πιάνο και τον Λεωνίδα Καβάκο στο βιολί (γενν. 1967). Στους διευθυντές ορχήστρας, η Ελλάδα ανέδειξε τον μεγαλύτερο διευθυντή ορχήστρας όλων των εποχών, τον Δημήτριο Μητρόπουλο (1896 - 1960). Σημαντικοί διευθυντές ορχήστρας είναι επίσης ο Δημήτριος Χωραφάς (1916 - 1998), ο Αλέξανδρος Μυράτ (διευθυντής της κρατικής ορχήστρας Αθηνών), ο Νίκος Χριστοδούλου (γενν. 1959) με διεθνή καριέρα, ο Ανδρέας Πυλαρινός κ.α. Γνωστός παγκοσμίως είναι και ο συνθέτης Βαγγέλης Παπαθανασίου.

Σε ό, τι αφορά τους σύνθετες κλασσικής μουσικής, η Ελλάδα έχει πολλούς σημαντικούς εκπροσώπους όπως τον Σπυρίδωνα Σαμαρά (1861 - 1917) που ήταν αυτός που μελοποίησε τον ύμνο των ολυμπιακών αγώνων, τον Μανόλη Καλομοίρη (1883 - 1962), τον Νίκο Σκαλκώτα (1904 - 1949), τον Μίκη Θεοδωράκη (γενν. 1925) που ασχολήθηκε κυρίως με την έντεχνη μουσική (μάλιστα εταιρίες των ΗΠΑ του έταζαν βίλα στο Λος Άντζελες για να τον αποκτήσουν ως συνθέτη μουσικής σε ταινίες), τον Μάνο Χατζιδάκη (1925 - 1994) που τιμήθηκε και με βραβείο Όσκαρ, τον Γιάννη Μαρκόπουλο (γενν. 1939), τον Σταύρο Ξαρχάκο (γενν. 1939), τον Μενέλαο Παλλάντιο (γενν. 1914), τον Τάσσο Ιωαννίδη, τον Θεόφραστο Σακελλαρίδη (1883 - 1950) στην οπερέτα, τον Γιάννη Χρήστου (1926 - 1970), τον Δημήτρη Δραγατάκη (γενν. 1914), τον Γιάννη Ξενάκη (1922 - 2001) που σταδιοδρόμησε στην Γαλλία με την πρωτοποριακή του μουσική, τον Αλέκο Ξένο (1912 - 1995), τον Δημήτριο Λιάλιο (1869 - 1940), τον Νίκο Πλατύραχο κ.α. Παγκοσμίου φήμης είναι και ο Έλληνας (από τον Βόλο) συνθέτης Βαγγέλης Παπαθανασίου (γενν. 1943), γνωστός για τη σύνθεση μουσικής χολιγουντιανών ταινιών.

Ο συνθέτης Νίκος Σκαλκώτας έμεινε για πολλά χρόνια μετά τον θάνατό του άγνωστος. Ουσιαστικά, στα τέλη της δεκαετίας του 1990 τον θυμήθηκαν οι Έλληνες! Σήμερα υπάρχει και λέσχη φίλων του Σκαλκώτα στην Αθήνα. Μεγάλη ήταν η συμβολή του διευθυντή ορχήστρας Νικολάου Χριστοδούλου και του σολίστ βιολιού και καθηγητή στις ΗΠΑ, Γεωργίου Δεμερτζή (γενν. 1958), στην ανάδειξη της μουσικής του Σκαλκώτα. Ο Σκαλκώτας σταδιοδρόμησε ως σολίστ βιολιού στην Γερμανία. Εκεί ασχολήθηκε με τη σύνθεση μαθητεύοντας στην σχολή του περίφημου Άρνολντ Σένμπεργκ, με τον οποίο ήλθε τελικά σε διαφωνία. Ο Σκαλκώτας πέθανε το 1949 στην Αθήνα σε ηλικία μόλις 45 ετών, από παραμελημένη κήλη. Στην κλασσική σύνθεση δημιούργησε τα ατονικά και τα δωδεκαφθογγικά έργα του που αργότερα αναγνωρίστηκαν ως παγκόσμια πρωτοτυπία. Ο Σκαλκώτας αναγνωρίστηκε ως μουσική ιδιοφυΐα μετά τον θάνατό του. Θαυμάσιοι είναι οι ``Ελληνικοί Χοροί΄΄ του και το ``Κονσέρτο για Βιολί και Ορχήστρα΄΄. Αξίζει ο αναγνώστης να ακούσει τα κομμάτια αυτά, ως κάτι διαφορετικό από τα τετριμμένα κλασσικά έργα της σχολής της Βιέννης ή της ρωσικής σχολής. Στην λυρική σκηνή, η Ελλάδα ανέδειξε την μεγαλύτερη σοπράνο όλων των εποχών, την Μαρία Κάλλας (1923 - 1977).

Στον τομέα του αθλητισμού, η Ελλάδα - από το 1992 με την Ολυμπιάδα της Βαρκελώνης - σαρώνει τα μετάλλια. Η αρχή των επιτυχιών έγινε από την αθλήτρια Βούλα Πατουλίδου στον δρόμο των 100 μέτρων με εμπόδια και τον Πύρρο Δήμα στην άρση βαρών (ο Πύρρος Δήμας κέρδισε το χρυσό μετάλλιο και στους επόμενους 2 ολυμπιακούς αγώνες), και συνεχίστηκε με πολλούς άλλους όπως τον Νίκο Κακλαμανάκη στην ιστιοπλοΐα (χρυσό μετάλλιο στην Ολυμπιάδα της Ατλάντα το 1996), τον Ιωάννη Μελισσανίδη (χρυσό μετάλλιο στην Ολυμπιάδα της Ατλάντα το 1996). Στον αθλητισμό, τέλος, πρέπει να αναφερθεί και η κατάκτηση του ευρωπαϊκού κυπέλλου στην καλαθοσφαίριση από την εθνική ομάδα της Ελλάδος το 1987 και άλλες επιτυχίες ελληνικών ομάδων. Γενικά η Ελλάδα, αν και μικρή χώρα, παρήγαγε και παράγει τους καλύτερους αθλητές.

Στην επιστήμη η Ελλάδα έχει να παρουσιάσει αξιόλογο έργο. Όλα τα ελληνικά πανεπιστήμια παράγουν έρευνα και υπάρχουν δεκάδες δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά. Αλλά και σε άλλες χώρες οι Έλληνες επιστήμονες διαπρέπουν. Αν και όλα τα πανεπιστήμια της Ελλάδος έχουν αναγνωριστεί στην διεθνή επιστημονική κοινότητα, εντούτοις το πανεπιστήμιο της Κρήτης συγκεντρώνει τα φώτα της διεθνούς επιστημονικής προσοχής, εξαιτίας των ερευνών του στην βιολογία και βιοτεχνολογία, στην αστρονομία, στην πληροφορική, στην ρομποτική κτλ. Μιας και γίνεται αναφορά στην επιστήμη, αξίζει να αναφερθούν από τα δεκάδες ονόματα ο Μιχάλης Δελτούζος, ο Δημήτριος Νανόπουλος, ο Γεώργιος Παπανικολάου, ο Δημήτριος Τριχόπουλος, ο Όθων Πυλαρινός, ο Μανόλης Γραμματικάκης και ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρής.

Ο Μιχάλης Δελτούζος (θαν. 2001) ήταν καθηγητής του ΜΙΤ στις ΗΠΑ και συνέβαλε στην δημιουργία του διαδικτύου. Τα βιβλία του διδάσκονται σε όλα τα πανεπιστήμια του κόσμου. Ο Δημήτριος Νανόπουλος (γενν. 1948) είναι φυσικός, ακαδημαϊκός και καθηγητής σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ. Εργάστηκε στην φυσική, στην αστροφυσική και στη μελέτη του εγκεφάλου. Ο Γεώργιος Παπανικολάου (1883 - 1962) ήταν ιατρός που έκανε σταδιοδρομία στις ΗΠΑ. Είναι γνωστός για την επινόηση του περίφημου ομώνυμου τεστ για την διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ο Δημήτριος Τριχόπουλος (γενν. 1938) είναι καθηγητής επιδημιολογίας του Χάρβαρντ και ακαδημαϊκός. Οι έρευνές του στην ιατρική είναι πρωτοποριακές - ιδίως στον καρκίνο και μάλιστα αυτόν του μαστού. Στην προώθηση της ιατρικής εργάστηκε και η γυναίκα του, Αντωνία Τριχοπούλου, που είναι καθηγήτρια υγιεινολογίας.

Ο Όθων Πυλαρινός (1903 - 1990) ήταν μαθηματικός - καθηγητής πανεπιστημίου και ακαδημαϊκός. Ο Γεώργιος Γραμματικάκης είναι αστροφυσικός διεθνούς εμβέλειας. Είναι καθηγητής φυσικής στο πανεπιστήμιο του Ηρακλείου Κρήτης στο οποίο διατέλεσε πρύτανης. Αργότερα έγινε πρόεδρος του Ιονίου Πανεπιστημίου. Πέρα από αστροφυσικός, είναι φιλόσοφος και συγγραφέας. Τέλος, ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρής ήταν μαθηματικός διεθνούς φήμης. Ήταν ένας από τους 10 μεγαλύτερους μαθηματικούς του 20ου αιώνα. Η καταγωγή του ήταν από την Κωνσταντινούπολη (ήταν Έλληνας) και γεννήθηκε το 1873 στο Βερολίνο. Ο Καραθεοδωρής σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Βέλγιο. Αργότερα διατέλεσε καθηγητής και ακαδημαϊκός σε πανεπιστήμια και ακαδημίες του εξωτερικού (υφηγητής στο πανεπιστήμιο της Γοτίγγης το διάστημα 1905 - 1923 και καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Μονάχου το διάστημα 1924 - 1950), καθώς και στην Ελλάδα (καθηγητής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών το διάστημα 1923 - 1924). Ήταν μάλιστα και δάσκαλος του Αλβέρτου Αϊνστάιν και λέγεται πως πρώτος, πριν από τον Αϊνστάιν, διατύπωσε την θεωρία της σχετικότητας. Το σίγουρο είναι πως επηρέασε τον Αϊνστάιν στην διατύπωσή της, αφού ο Αϊνστάιν δεν ήταν μαθηματικός. Ο Καραθεοδωρής πέθανε το 1950 στο Μόναχο.